Benedictus van Nursia

Er was eens een man van eerbiedwaardige levenswandel

Benedictus is meer dan 1500 jaar geleden in het Italiaanse Nursia, het huidige Norcia, geboren. Het volledig ommuurde stadje is tijdens de aardbeving van 2016 helaas grotendeels verwoest. 1500 jaar geleden was het in Italië zeer onrustig. Het Romeinse Rijk was ingestort, en er waren vreemde volken Italië binnengetrokken. Dit leidde tot veel internationale migratie, plunderingen, epidemieën en oorlogen.

Benedictus, afkomstig van een welgestelde familie, werd voor zijn studie naar Rome gestuurd. Hij was geschokt door de achteruitgang en het politieke gekonkel. En net als een groot deel van de elite ontvluchtte hij Rome. Hij besloot als monnik verder te leven. Benedictus woonde als kluizenaar in een spelonk in Subiaco (Latium). Daar ontstond uiteindelijk een klooster waarvan hij overste werd. Dat klooster in Subiaco is het oudste klooster in Italië en het oudste benedictijnenklooster ter wereld (gevolgd door dat van Monte Cassino). Na wat omzwervingen keerde hij naar Subiaco terug, waar hij uiteindelijk twaalf kleine kloosters bouwde.

— Everdiene

Ieder mens doet er toe, ongeacht stand, opleiding of nationaliteit. Vrede is slechts mogelijk waar rechtvaardigheid heerst.

— Everdiene

Patroon van Europa

In 529 stichtte Benedictus een kloostergemeenschap op de Monte Cassino, een berg tussen Rome en Napels. Daar ontwikkelde hij zich tot de wijze en gezagvolle abt die de grondlegger zou worden van het Europese monnikendom. Ook schreef hij er zijn Regula Benedicti, een leefregel voor het optimale kloosterleven. Tussen 547 en 550 overlijdt Benedictus; hij is, net als zijn zus Scholastica, begraven in de kerk van Monte Cassino.

Vanwege de grote invloed van de benedictijnse waarden op de Europese cultuur is hij in 1964 door paus Paulus VI uitgeroepen tot Patroon van Europa.

Kloosterregel

Op de Monte Cassino schreef Benedictus zijn Regula Benedicti. Zijn Regel is een combinatie van twee eeuwen monnikenleven, Bijbels erfgoed en wijsheid van Griekse filosofen. Het bestaat uit een Proloog en 73 hoofdstukken die vooral gaan over mensenkennis en matigheid. Over een strak tijdschema, waarin geestelijke lezing, arbeid, eten en slaap zich afwisselen. Nieuw voor die tijd is dat Benedictus van mening is dat monniken naast bidden moeten werken (ora et labora, bid en werk). Dat was in die tijd bijzonder, omdat werk was voorbehouden aan slaven en lijfeigenen.

 

De Regel gaat over onszelf

In de Regel komt steeds het menselijke naar voren. Ieder mens doet ertoe, ongeacht stand, rang, opleiding of nationaliteit. Belangrijk zijn de middenweg, gezond verstand, gevoel voor maat, compassie en bescheidenheid. Verder is het belangrijk om voortdurend goed te luisteren, naar jezelf, naar anderen, naar de omstandigheden, en daarop te reageren. De Regel gaat over onszelf en de wereld waarin wij leven, en helpt om de wereld een beetje mooier te maken.

De Regel gaat over onszelf en helpt om de wereld een beetje mooier te maken.

— Everdiene