Beelden zeggen meer dan woorden

“Wat een lul!” Pardon? Hè? Wat? Twee dames achter mij geven commentaar op de film Vermiglio in het plaatselijke filmhuis waar ik ben.

—

Het is een prachtige Italiaanse film die zich afspeelt in een klein bergdorp in Trentino, in het noorden van Italië. De film moet het vooral van de sfeerbeelden moet hebben, en niet van ijzersterke dialogen. Er wordt weinig gesproken. Een uitstekend voorbeeld dat beelden meer zeggen dan woorden. Het zwijgen, de stilte, storen dan ook totaal niet. De beelden spreken voor zich: mooie vergezichten, indrukwekkende bergen, emoties, kleine gebaren, muziek.

En ik hoor dus achter me af en toe “nee, ach, ja, hm”.

Misschien herken je het wel. Mensen die het moeilijk vinden hun mond te houden en zo nodig overal doorheen moeten praten.

Ik vind het net niet vaak genoeg om er wat van te zeggen. Maar elke keer verstoort het de stilte en verstoort het vooral mijn gedachten. En een lul? Hè, hoezo? Redelijk gewoon voor de tijd (Tweede Wereldoorlog) waarin de film zich afspeelt, misschien ook voor het afgelegen bergdorp. En voor ik het weet, ben ik aan het nadenken of ik het met de dames eens ben, en mis ik de voortgang van de film, ben ik eigenlijk uit het verhaal. En nee dus, beetje onhandig misschien, maar ik vind hem geen lul.

Op zich wel logisch dat je begint te praten. Je gaat ten slotte met z’n tweeën naar de film. Dat is een sociaal gebeuren en je wil graag je ervaringen uitwisselen: “Vond jij ook dat …”, “Zag je …”, “En toen zei zij …”, “Ik moest ineens denken aan …”. En als je helemaal moet wachten tot het eind, ben je de helft alweer vergeten.

In dit geval toch echt niet handig, omdat er ook nog andere mensen in de zaal zitten die dus afgeleid zijn. Ikzelf dacht juist naar het filmhuis te gaan en niet thuis naar de televisie te kijken: hier is het donker, je kunt niet zo maar weglopen omdat je naar de WC moet of zin hebt in een kopje thee, de telefoon staat uit. Kortom: ik wilde alle aandacht voor de film hebben en niet afgeleid worden.

Dat is dus het nut van stilte. Stilte is namelijk je niet laten afleiden door lawaai. Stilte is dus niet de afwezigheid van geluid.

Zodat je je eigen gedachten kunt laten gaan.

Daarom lopen we altijd elke dag een tijd in stilte. En al lopen we in een kleine groep, we praten geen van allen.

Is dat niet eng of ongemakkelijk? Als je in gezelschap nog nooit zo lang je mond hebt gehouden in het begin misschien, maar later niet meer. Ik bouw het op: van minder dan een uur op de eerste dag tot een paar uur aan het eind. Moet je eens opletten waar je aandacht allemaal naartoe gaat.

Je kunt in het voor- en najaar mee met Rust & Tijd en/of Aandacht & Rust.

PS 1 De foto is niet uit de film, maar wel in Trentino genomen.

PS 2 Mijn excuses voor het gebruik van drie keer het woord ….